Bu yazı mindbodygreen.com adresindeki "Your Guide To Perimenopause: What To Expect & How To Feel Your Best During It" başlıklı yazıdan çevrilmiştir. Yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Belirli bir yaşa gelmiş bir kadınsanız, perimenopozun ne zaman başlayacağını tahmin edemeyebilirsiniz, ancak bu sürecin yaklaşmakta olduğu kesin. Önümüzdeki ay, önümüzdeki yıl veya belki de bir on yıl sonra başlayabilir. Perimenopozdan bahsediyoruz.
Menstrüasyon döneminin sonsuza kadar sürmediğini hepimiz biliyoruz, ancak son adet döneminizden önceki zamanı anlamak karmaşık olabilir. Bu dönemin ne kadar sürdüğü ve menopozdan ne zaman ayrıldığı hakkında birçok soru olabilir. Kadın sağlığı uzmanlarıyla konuşarak, bu kaçınılmaz aşamayı sağlığınızı ve akıl sağlığınızı koruyarak nasıl geçirebileceğinizi öğrendik.
Perimenopoz Nedir?
Öncelikle perimenopoz nedir? "Perimenopoz, bir kadının son adet dönemine ulaşmadan önceki beş ila yedi yıl süren bir dönemdir. Kadın hala adet görmektedir, ancak aynı zamanda menopoz belirtileri de yaşamaktadır; bunlar arasında sıcak basmaları/gece terlemeleri, ruh hali değişiklikleri ve kilo değişiklikleri yer alır," diyor, sertifikalı Jinekolog Dr. Brandye Wilson-Manigat.
Premenopoz Nedir?
Premenopoz terimini perimenopozla karıştırabilirsiniz, ancak teknik olarak aynı şey değillerdir. "Premenopoz" yalnızca menopoz öncesi herhangi bir aşamada olduğunuzu ifade ederken, "perimenopoz" menopozdan hemen önceki hormonal geçişi ifade eder.
Menopoz ise oldukça basittir. "Menopoz, adetlerin kalıcı olarak sona erdiği durumdur ve son adet döneminizden itibaren 12 ardışık ay boyunca kanama olmamışsa tanımlanır," diyor Manigat. Bu tanım, son adet döneminizden tam 12 ay sonra menopoz olmuş sayılırsınız. Ancak, bu aşama ömür boyu devam eder. "Menopoz ve postmenopoz terimleri genellikle bu dönemi tanımlamak için birbirinin yerine kullanılır."
Perimenopozu Ne Tetikler?
Arkadaşlarınız veya aile üyelerinizle konuşurken, bazı kadınların perimenopozu diğerlerinden önce yaşadığını fark etmiş olabilirsiniz. Midi’nin perimenopoz ve menopoz için sanal sağlık kliniğinde toplum eğitimi ve tanıtım müdürü olan Dr. Lauren Streicher, bunun çoğunlukla iki faktöre bağlı olduğunu söylüyor: östrojen üretimi ve genetik.
"Perimenopoz, yumurtalık östrojen üretimindeki dalgalanmalar tarafından tetiklenir ve perimenopoz ve menopozun ne zaman başlayacağını etkileyen ana şey genetiklerdir," diyor. "Anneniz ve büyük kız kardeşiniz 50'li yaşlarının ortasında hala tampon kullanıyorsa, sizin de öyle olma ihtimaliniz yüksek."
Ancak, etnik köken de bir faktör olabilir. En az bir çalışma, Hispanik Amerikan ve Siyah Amerikan kadınlarının, Kafkas-Amerikan ve Japon Amerikan kadınlarına kıyasla daha erken menopoz yaşadığını öne sürmüştür. Yaşam tarzı ve kişisel sağlık geçmişi de perimenopozun başlamasını etkileyebilir.
"Menopoz, genellikle sigara içenlerde ve hipotiroidizm, romatoid artrit ve Tip 1 diyabet gibi otoimmün hastalıkları olan kadınlarda daha erken gerçekleşir," diyor. "Gece vardiyasında çalışan kadınlar da genellikle daha erken kapanır."
Bir başka yanlış anlama ise, ilk adet döneminizin daha genç yaşta başlaması durumunda perimenopozu daha genç yaşta yaşayacağınız yönündedir. "Yaygın inanışın aksine, adet görmeye başladığınız yaş menopoz yaşınızı belirlemez—bu biraz haksızlık gibi görünüyor," diyor Streicher. Aslında, 2018'de yapılan bir çalışma, ilk adet dönemini daha genç yaşta geçiren kadınların menopoz geçişlerinin daha uzun sürdüğünü buldu. Yani, oldukça haksız!
Perimenopoz Ne Kadar Sürer?
Perimenopozun süresi hakkında hem iyi hem de kötü haberler var. Araştırmalar, perimenopozun ortalama dört yıl sürdüğünü gösteriyor. Ancak bazı durumlarda, bu süreç on yıl kadar uzayabilir.
Perimenopoz belirtilerini ne zaman görebilirsiniz? Ortalama olarak, semptomlar 40'lı yaşların ortasında ortaya çıkar, ancak 30'lu yaşların sonundan 50'li yaşların ortalarına kadar her zaman geçerli olabilir.
Perimenopoz Belirtileri
Perimenopoz belirtileri bazen her şey olabilir gibi görünebilir. Streicher’a göre, bu yaşam aşamasında 30'dan fazla fiziksel belirti vardır. En yaygın olanları şunlardır:
Yorgunluk
Sıcak basmaları ve gece terlemeleri
Ruh hali değişiklikleri
Adet döngüsü uzunluğundaki değişiklik (bir adet döneminin başlangıcı ile bir sonraki dönemin başlangıcı arasındaki gün sayısı)
Atlanan veya kaçırılan adetler
Daha ağır adetler
Beyin sisi
Uyku bozuklukları
Kuru cilt, kırılgan saç ve saç dökülmesi
Vücut ve kas ağrıları
Vajinal kuruluk
Artan idrara çıkma ihtiyacı ve sıklığı
Kilo alımı
Her kadının bu belirtileri yaşama zamanlaması ve sıklığı farklıdır. Ancak Manigat, bazı belirtilerin daha önce görünebileceğini belirtiyor. "Yorgunluk, ruh hali değişiklikleri ve sıcak basmaları veya gece terlemeleri, bir kadının ilk fark edeceği semptomlar olabilir."
Bir belirtinin perimenopozdan mı yoksa başka bir şeyden mi kaynaklandığını anlamak zor olabilir. "Bir şeyin menopoz, orta yaş veya her ikisi olup olmadığını bilmek bazen zor olabilir, ancak deneyimli bir menopoz uzmanı, kişisel tıbbi geçmişinizi, aile geçmişinizi ve bazen kan testlerini dikkate alarak semptomları değerlendirebilir," diyor Streicher.
Semptomlarla Nasıl Başa Çıkılır?
Sıcak basmaları, kötü uyku, beyin sisi, ne kadar zorlayıcı olabilir! Perimenopoz sizi dengesiz hissettirdiğinde, Manigat birkaç DIY çözüm önermektedir.
Hormonal sıcaklıkları önlemek için, kolayca çıkarılabilen giysiler giymeyi ve kendinizi bir, iyi, ani şekilde serinletmek için el fanı taşımayı önerir. Sıvı alımını sürdürmek de yardımcı olabilir.
"Yeterince su içmek değil, elektrolit bazlı içecekler tüketmek, sıcak basmaları veya gece terlemeleri sırasında kaybedilen vücut sıvılarını geri kazandırır ve vücudun iç sıcaklığını dengede tutar," diyor.
Elektrolit bazlı hidrasyonun diğer bir faydası da budur. "Diğer faydası ise, sadece su kullanmaya göre daha az tuvalet ziyareti gerektirmesidir."
Diğer semptomlar düzenli egzersizle önemli bir destek alabilir. "Vücut hareketi, sadece kilo yönetimi ile değil, aynı zamanda ruh hali değişiklikleri ile de yardımcı olur; çünkü bu, vücuda iyi hissettiren hormonların salgılanmasını sağlar ve stres seviyelerini düşürür," diyor Manigat.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Bazı hoş olmayan semptomlar perimenopozda "normal" kabul edilse de, bunlarla sessizce başa çıkmak zorunda değilsiniz. Streicher, semptomlar rahatsız edici hale geldiğinde her zaman doktorunuza başvurmanızı tavsiye ediyor. (Ve eğer GP’niz yardımcı olmuyorsa, daha deneyimli bir uzmana geçmekten çekinmeyin.)
Aslında, tıp dergisi Lancet'te yayımlanan bir editöre göre menopozun fazla tıbbi hale getirildiği öne sürülmüş olsa da, Streicher buna katılmıyor. "Kadınların %10'undan azı uygun tedavi alıyor," diyor. "Diğer, tedavi edilmeyen kadınlar, günlük yaşamlarını etkileyen semptomlarla başa çıkmak zorunda kalıyor ve bu, yaşamı tehdit eden kardiyovasküler hastalıklar, osteoporoz, bilişsel sorunlar ve cinsel problemler geliştirme riskini artırıyor."
Manigat, hatta perimenopozun görünüşte önemsiz semptomlarının bile tıbbi yardım gerektirebileceğini kabul ediyor. "Örneğin, düzensiz, ağır adet kanamaları tedavi edilmezse, düşük kan sayımına (anemi) yol açabilir, bu da yorgunluğu artırır ve bazen kan transfüzyonu gerektirir.
Bu yazı mindbodygreen.com adresindeki "Your Guide To Perimenopause: What To Expect & How To Feel Your Best During It" başlıklı yazıdan çevrilmiştir. Yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Comments