Bu yazı mindbodygreen.com adresindeki "What Childhood Trauma Actually Does To Your Brain & How To Heal" başlıklı yazıdan çevrilmiştir. Yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Çocukluk döneminiz, beyin gelişiminizde büyük bir rol oynar. Mutlu ve işleyen bir evde büyümek, gelişen beyni desteklerken; bir ebeveynin ölümü, ihmalkârlık, cinsel istismar veya diğer travmatik olaylar gibi çocukluk travmaları, beyninizin gelişimini olumsuz etkiler. Ne yazık ki, bu durum zihinsel sağlık ve bilişsel işlevler üzerinde kalıcı etkiler bırakabilir.
Zarar Verici Çocukluk Deneyimleri Nedir?
Zarar verici çocukluk deneyimleri (ACE'ler), yetişkinlikte insanları etkilemeye devam eder. Birçok yetişkin, duygusal sorunlarının kökeninde çocukluklarındaki travatik deneyimlerin olduğunu fark etmez. Ve bu olayların beyin işlevlerini nasıl değiştirdiğini anlamazlar ki bu da mevcut zihinsel sağlık sorunlarına katkıda bulunur.
Araştırmacılar, ACE'lerin zihinsel ve bilişsel iyilik üzerindeki etkilerini on yıllardır inceliyor. Yaklaşık 30 yıl önce, Kaiser Permanente'deki bilim insanları, 17,337 yetişkin katılımcıyı içeren büyük bir çalışma gerçekleştirmek için Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ile işbirliği yaptı.
Araştırma ekibi, kaç ACE deneyimlediklerini ve bu deneyimlerin kalıcı etkilerini belirlemeyi amaçladı. Çalışma, kötü muamele, ihmalkârlık, aile içi şiddet ve daha fazlasını içeren sekiz soru içeriyordu. Katılımcıların yaklaşık %25'i üç veya daha fazla ACE bildirdi.
O zamandan beri, ACE anketi 10 soruyu kapsayacak şekilde gelişti:
Sözel veya duygusal istismar
Fiziksel istismar
Cinsel istismar
İhmalkârlık
Yiyecek veya güvenlik eksikliği, ya da korumasız hissetme
Bir ebeveyni ölüm, boşanma veya diğer yollarla kaybetme
Aile içi şiddeti tanık olma
Aile üyesinin uyuşturucu veya alkol sorunu olması
Aile üyesinin zihinsel sağlık bozukluğu veya intihar davranışı göstermesi
Aile üyesinin hapse girmesi
ACE anketi, 0'dan 10'a kadar bir ölçekle puanlanır; 0 travma yokluğunu, 10 ise 18 yaşına kadar yaşanan yüksek seviyede travmayı temsil eder.
Genel olarak, daha yüksek puanlar zihinsel sağlık problemleri ve bilişsel sorunlarla ilişkilidir ve beyin gelişimi üzerinde daha büyük bir etkiye sahiptir.
Çocukluk Travmasının Gelişen Beyne Etkisi
Çocukken travmatik deneyimlere maruz kalmak, beynin stres yanıtı sisteminin aşırı aktivitesine neden olur. Bu, beyin üzerinde çeşitli şekillerde etkili olabilir:
Nörohormon Bozulması: Kronik stres hormonlarının salgılanması, nörotransmitterlerin üretimini bozabilir; bu, optimal beyin fonksiyonu için temeldir.
Gelişim Bozukluğu: Stresin aşırı maruziyeti, önemli beyin bölgelerinin büyümesini de bozabilir, özellikle hipokampus gibi. Bu beyin bölgesi, bellek oluşumunda kritik bir rol oynar.
Beyin Alanlarının Aşırı Aktivasyonu: Amen Klinikleri'ndeki beyin SPECT görüntüleme çalışmaları, çocukluk travmasının medial prefrontal kortekste artmış aktivite ile ilişkili olduğunu gösterir. Bu, hassasiyeti artırır ve kötü şeylerin olmasını bekleme eğilimi yaratır. Bu, hipervijilans olarak bilinir.
Beyin Bölümlerinde Az Aktivite: SPECT taramalarında, çocukluk travmalarının prefrontal korteksin alt kısmında azalmış aktivite ile ilişkili olduğu görülür. Bu bölge, beyin freninin işlevini görür ve riskli davranışlardan kaçınmanıza yardımcı olur. Bu bölge az aktif olduğunda, dürtüsellik ve aceleci kararlar alma olasılığı artar. Bu, ilişkilerinizde, okulda, işte veya yasal sorunlarda sizi zora sokabilir ve madde kullanım bozuklukları riskini artırabilir.
Sürekli Savaş veya Kaçış Modu: Aşırı stres hormonları, bir çocuğun beyninin savaş veya kaçış modunda sıkışmasına neden olabilir. Bu, ilerleyen yaşlarda çeşitli sorunlara yol açabilir. Örneğin, sağlıklı bağlar geliştirmede zorluk çekebilir veya duygusal kontrol, sosyal beceriler, öz düzenleme ve öğrenme ile ilgili sorunlar yaşayabilirsiniz. Ayrıca, agresyon ve kabusları tetikleyebilir.
Genetik Değişiklikler: ACE'lerin beyin üzerindeki etkileri, genç bir kişinin genetik yapısını değiştirebilir ve bu değişiklikler gelecek nesillere aktarılabilir. Bu, sadece çocuğun beynini değil, aynı zamanda çocuklarının ve torunlarının beyinlerini de etkileyebilir.
Çocukluk Travmasıyla Üstesinden Gelmek
Çocukluk travması yaşamışsanız, bazı terapiler ve yaşam tarzı değişiklikleri etkileri azaltabilir. Travma yaşamış hastalara sıkça önerdiğim bazı yöntemler şunlardır:
EMDR Deneyin: Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) terapisi, çocukluk travması mağdurları için güçlü bir psikoterapötik tekniktir.
Bir Psikoterapist ile Çalışın: Zarar verici çocukluk deneyimlerini bir ruh sağlığı uzmanıyla çalışarak aşmak faydalı olabilir.
Alkol ve Uyuşturucu Sorunlarını Ele Alın: Bu sorunlar için tedavi aramak, kapsamlı bir tedavi planının önemli bir parçası olabilir.
Beyin Sağlığı İçin Sağlıklı Beslenme: Beyni besleyen besin maddeleri açısından zengin bir diyeti benimseyin ve şeker, kızarmış yiyecekler ve ultra işlenmiş gıdalardan kaçının.
Daha Fazla Hareket Edin: Fiziksel aktiviteyi düzenli bir rutin haline getirmek, beyne kan akışını artırarak fonksiyonunu iyileştirebilir.
Gönüllü Olun: Yerel hayır kurumlarına katkıda bulunmak veya topluluğunuzda yardım etmek, sosyal etkileşimleri ve bağları geliştirebilir.
Sonuç
Çocukluk travması yaşamış biri olarak, beyin sağlığınızı günlük yaşamınızın bir parçası haline getirmek önemlidir. Profesyonel yardım almak ve sağlıklı alışkanlıklar benimsemek, geçmişteki travmatik deneyimlerle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Kapsamlı bir program ile geçmişi sürekli olarak yeniden yaşamak yerine, hayatınızda ileriye doğru adımlar atabilirsiniz. Bunu hak ediyorsunuz.
Bu yazı mindbodygreen.com adresindeki "What Childhood Trauma Actually Does To Your Brain & How To Heal" başlıklı yazıdan çevrilmiştir. Yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Comentários